อุดมคติ เขียนโดย พระสังฆราช ฟรังซิสเซเวียร์ วีระ อาภรณ์รัตน์
คุณเควิน โทเดสกี้ ได้เขียนหนังสือ 12 บทเรียนในชีวิตจิตส่วนบุคคล ผมได้สรุปไปเรื่อง การร่วมมือ การรู้จักตนเอง วันนี้เรื่องอุดมคติ (ideals) การดำเนินชีวิตให้ประสบผลสำเร็จ เราต้องมีอุดมคติ หรือ อุดมการณ์ ซึ่งช่วยเราให้ตอบเสียงเรียกภายใน พจนานุกรมฉบับเฉลิมพระเกียรติ พ.ศ. 2530 ให้นิยามดังนี้
อุดมการณ์ คือ อุดมคติอันสูงส่งที่จูงใจมนุษย์ให้พยายามบรรลุถึง
อุดมคติ คือ จินตนาการที่ถือเป็นหลักแห่งความดี ความงาม และความจริง ที่มนุษย์ถือว่าเป็นเป้าหมายแห่งชีวิต
อุดมคติ เป็นอิทธิพลผลักดันเราให้กระทำอย่างตั้งใจ มีเหตุผล มิใช่เป็นเป้าหมายที่เราพยายามบรรลุถึงเท่านั้น แต่เป็นพลังผลักดันนำชีวิตของเรา แม้บางคนอาจไม่รู้ตัว เหตุผลที่บางคนพบปัญหาวุ่นวายในชีวิต เพราะเขาไม่เคยตั้งอุดมคติที่รู้ตัว แต่ปล่อยชีวิตไปเรื่อยๆ ซึ่งบางครั้งเราต้องเลือก ตัดสินใจ และต้องเริ่มในวิถีเชิงบวก หากเรามีอุดมคติที่รู้ตัว เราจะคิด พูด และกระทำอย่างมีหลัก เช่น ความรัก สำหรับกิจกรรมต่างๆเราอาจตั้งคำถาม 5 ข้อ ดังต่อไปนี้
1. ในที่ทำงาน ผู้ร่วมงานที่น่ารัก เป็นอย่างไร
2. ในครอบครัว สมาชิกที่น่ารัก เป็นอย่างไร
3. ในหมู่บ้าน เพื่อนบ้านที่น่ารัก เป็นอย่างไร
4. ในสังคม บุคคลที่น่ารัก มีคุณค่า น่ายกย่อง เป็นอย่างไร
5. ในเขตวัด สัตบุรุษที่น่ารัก เป็นอย่างไร
คำถามเหล่านี้ มิใช่อยากให้กำลังใจเท่านั้น แต่ปรารถนาช่วยเราให้ตระหนักถึงพลังของอุดมคติ ทั้งด้านบวกและด้านลบ หากถามว่าทำไมอุดมคติในชีวิตจึงสำคัญต่อชีวิตจิต น่าจะตอบได้ 3 ประการ คือ
- อุดมคติช่วยนำชีวิตจิตของเรา
- อุดมคติช่วยเราให้รู้จักตนเอง
- อุดมคติช่วยเราให้จัดการกับความยุ่งยาก และช่วยให้เรามีเสรีภาพในการเลือกได้ดีขึ้น
อุดมคติในชีวิตประจำวัน
จงรู้จักอุดมคติของตน ไม่ใช่สิ่งที่ท่านอยากให้คนอื่นเป็น แต่เป็นอุดมคติของคุณเอง มันจะสัมพันธ์กับผู้อื่น เพราะผู้ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดคือ ผู้รับใช้ทุกคน พระเยซูเจ้าระหว่างอาหารค่ำมื้อสุดท้าย ทรงล้างเท้าให้อัครสาวก และสั่งว่า “ท่านต้องล้างเท้าให้กันและกันด้วย” (ยอห์น 13:14) หมายถึง การรับใช้กันด้วยความรัก และความถ่อมตน
บัดนี้คุณทดลองเขียนอุดมคติส่วนตัว 3 ขั้น เช่น อุดมคติด้านจิตวิญญาณ (ความอดทน...ให้อภัย) ทัศนคติ (ความเมตตา...การเปิดใจ) และกิจการ (อย่าพูดว่า ฉันทำไม่ได้)
อุดมคติที่รู้ตัว ช่วยเราให้มีจุดประสงค์ของกิจการต่างๆ ในชีวิตประจำวัน หากปราศจากแรงจูงใจ เราก็ทำไปไร้ทิศทางชัดเจน หากไม่มีอุดมคติ เราจะทำไปตามความต้องการ หรือความกลัว หรือเพราะเคยชิน เราจะพลาดสิ่งที่ดีที่สุดในตัวเรา
แม้บางคนอาจมีความคิด แผนการ หรือเป้าหมายที่แตกต่างกัน เราก็สามารถแบ่งปันสิ่งที่เหมือนร่วมกันได้ สามารถนำมนุษยชาติมารวมกันได้ มนุษย์มีความคิดแตกต่าง ทุกคนอาจมีอุดมคติเหมือนกันได้ คือ รักพระเจ้าสุดดวงใจ และรักผู้อื่นเหมือนรักตนเอง นี่เป็นคำตอบเพื่อสภาพแวดล้อมของเราทุกวันนี้จะดีขึ้น “จงมีความรู้สึกนึกคิด เช่นเดียวกับที่พระคริสตเยซูทรงมีเถิด” (ฟิลิปปี 2:5)
