ท่านเป็นศิลา บนศิลานี้ เราจะสร้างพระศาสนจักร
คาทอลิก (Catholic) ศัพท์กรีก Katholicos แปลว่า สากล หมายถึงพระศาสนจักรที่พระเยซูคริสต์ ทรงตั้งขึ้นนั้นเป็นสากล
ศัพท์คำนี้ นักบุญอิญาซีโอแห่งอันทิโอก ในศตวรรษที่ 2 เป็นผู้นำมาใช้เป็นคนแรก มีความหมาย 2 ประการ คือ
นักบุญเปโตร พระสันตะปาปา องค์แรก
ปัจจุบัน Catholic ใช้เป็นชื่อเรียก คริสตจักรที่ขึ้นกับโรม ว่า พระศาสนจักรคาทอลิก และ หลังการสังคายนาวาติกันที่ 2 พระศาสนจักรคาทอลิก ส่งเสริมศาสนสัมพันธ์ กับศาสนาต่าง ๆ เพราะถือว่าคริสตชนในนิกายต่าง ๆ (เช่น โปรแตสตันท์, ออร์โทด็อกซ์) ล้วนสังกัดอยู่ในคริสตจักรสากลของพระเยซูคริสต์ แม้จะไม่เรียกตัวเองว่า คาทอลิก แต่ความเชื่อและคำสั่งสอนนั้น มีธรรมชาติเป็นคาทอลิก หรือสากล เพราะมาจากศูนย์รวมแหล่งเดียวกัน คือ พระคริสต์ ซึ่งเป็นพระผู้ไถ่มวลมนุษย์ทั้งมวล
โดยมีคณะ พระคาร์ดินัล ทำหน้าที่ เป็นคณะที่ปรึกษา ในการปกครองพระศาสนจักร
มี มุขนายก หรือ พระสังฆราช ปกครองดูแลในเขต สังฆมณฑล
ในสังฆมณฑล มีโบสถ์ซึ่งคริสต์ศาสนิกชน ใช้ประกอบศาสนกิจต่าง ๆ มี บาทหลวงหรือพระสงฆ์ เป็นผู้ปกครองดูแล
สมเด็จพระสันตะปาปา ยอห์น ปอล ที่ 2 เข้าเฝ้าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ณ พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท วันพฤหัสบดีที่ 10 พฤษภาคม 1984 (2527)พระสันตะปาปา (POPE) เป็นประมุขสูงสุดของพระศาสนจักร (คริสตจักรโรมันคาทอลิก)
อำนาจของพระสันตะปาปา มาจาก พระดำรัสของ พระเยซูคริสต์
ที่กล่าวว่า 1. ท่านเป็นศิลา บนศิลานี้ เราจะสร้างพระศาสนจักร (มธ.16:18) 2. จงเลี้ยงแกะของเรา (ยน.21:17)
พระสันตะปาปา มีอำนาจ 2 ประการ คือ อำนาจในการสอน และ อำนาจในการปกครอง
- ภายใน 15 - 18 วันหลังจากการสิ้นพระชนม์ของพระสันตะปาปาองค์ก่อน บรรดา พระคาร์ดินัล ทั่วโลก จะเปิดการประชุมลับ ในพระวิหารซิสติน กรุงโรม ประเทศอิตาลี เพื่อเลือกพระสันตะปาปาองค์ใหม่โดยการเลือกตั้งจะใช้วิธีลงคะแนนลับ (Conclave)
คาร์ดินัล (Cardinal) เป็นสมณศักดิ์ชั้นสูง รองจาก พระสันตะปาปา
พระคาร์ดินัล ไมเคิลมีชัย กิจบุญชู - ทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาพระสันตะปาปา ในการปกครองพระศาสนจักรสากล ตำแหน่งนี้ อาจเทียบเท่ากับพระชั้นพระราชาคณะ ในพุทธศาสนาหรือวุฒิสมาชิกในทางโลก สมัยก่อนตำแหน่งคาร์ดินัล มักเป็นฆราวาส นับตั้งแต่ตรากฎหมายพระศาสนจักรฉบับล่าสุด(1917-1983) พระสงฆ์และพระสังฆราชเท่านั้น มีสิทธิ์เป็นพระคาร์ดินัลได้ หน้าที่พิเศษอย่างหนึ่งของพระคาร์ดินัล คือ เข้าร่วมประชุมลับเพื่อเลือกพระสันตะปาปา องค์ใหม่แทนตำแหน่งที่ว่างลง และตนเองก็มีสิทธิ์ได้รับเลือกเป็นพระสันตะปาปาได้
- พระคาร์ดินัล อาจมีตำแหน่ง มุขนายก หรือ พระสังฆราช เป็นหัวหน้าปกครอง คณะบาทหลวง นักบวชชาย-หญิง และ คริสต์ศาสนิกชน ในเขต สังฆมณฑล ที่ท่านเป็นผู้ปกครองด้วย
พระสังฆราช (ฺBishop) หรือ มุขนายก - พระสังฆราช แปลว่า ตำแหน่งผู้เป็นใหญ่ในสังฆมณฑล ซึ่งเป็นคำที่ใช้มาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา หมายถึง ประมุขคริสต์ศาสนา นิกายโรมันคาทอลิก มุขนายก หรือ พระสังฆราช เป็นผู้สืบตำแหน่งจาก อัครธรรมฑูต(ศิษย์ 12 คน ซึ่งติดตามพระเยซูเจ้าอย่างใกล้ชิดในสมัยที่พระองค์ยังคงดำรงชีพ เป็นมนุษย์เมื่อ 2000 ปีมาแล้ว)
มุขนายกหรือพระสังฆราช เป็นหัวหน้าปกครอง คณะบาทหลวง นักบวชชาย-หญิง และคริสต์ศาสนิกชน ในเขตสังฆมณฑล- สังฆมณฑล คือ เขตการปกครองของพระสังฆราชในคริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิก ในประเทศไทยแบ่งออกเป็น 10 เขต(สังฆมณฑล)
- มุขนายก หรือ พระสังฆราช จะต้องเป็นพระสงฆ์ หรือบาทหลวงมาก่อน และต่อมาได้รับการแต่งตั้ง จากสมเด็จพระสันตะปาปา
โดยได้รับการอภิเษกขึ้นสู่ตำแหน่ง พระสังฆราช ซึ่งเป็นศีลบวชขั้นสูงสุด (ศีลบรรพชา) - ศีลบวชในคริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิก มี 3 ขั้นคือ ขั้นสังฆานุกร(Deacon) ขั้นพระสงฆ์(Priest) ขั้นพระสังฆราช(Bishop)
- พระสังฆราช เป็นสรรพนามที่ใช้เรียก ประมุขสังฆมณฑล ซึ่งเป็นเขตการปกครองในคริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิก
พระคุณเจ้า เป็นสรรพนามที่ ชาวคริสต์ใช้เรียก พระสังฆราช หรือมุขนายก
มุขนายก เป็นสรรพนามที่ใช้เรียก พระสังฆราชในทางราชการ
พระสันตะปาปาองค์ปัจจุบัน ยอห์น ปอลที่ 2
สังฆมณฑลกรุงเทพฯ มีพระคุณเจ้า ไมเคิล มีชัย กิจบุญชู เป็นพระสังฆราช และ มีตำแหน่งเป็น พระคาร์ดินัล ด้วย สังฆมณฑลราชบุรี มีพระคุณเจ้า ยอห์นบอสโก มนัส จวบสมัย เป็นพระสังฆราช สังฆมณฑลจันทบุรี มีพระคุณเจ้า ลอเรนซ์ เทียนชัย สมานจิต เป็นพระสังฆราช สังฆมณฑลเชียงใหม่ มีพระคุณเจ้า ยอแซฟ สังวาล ศุระศรางค์ เป็นพระสังฆราช สังฆมณฑลนครสวรรค์ มีพระคุณเจ้า หลุยส์ จำเนียร สันติสุขนิรันดร์ เป็นพระสังฆราช สังฆมณฑลสุราษฎร์ธานี มีพระคุณเจ้า ไมเคิล ประพนธ์ ชัยเจริญ เป็นพระสังฆราช สังฆมณฑลท่าแร่-หนองแสง มีพระคุณเจ้า ลอเรนซ์ คายน์ แสนพลอ่อน เป็นพระสังฆราช สังฆมณฑลอุบลราชธานี มีพระคุณเจ้า มีคาแอล บุญเลื่อน หมั้นทรัพย์ เป็นพระสังฆราช สังฆมณฑลอุดรธานี มีพระคุณเจ้า ยอร์ช ยอด พิมพิสาร เป็นพระสังฆราช และสังฆมณฑลนครราชสีมา มีพระคุณเจ้า ยออากิม พเยาว์ มณีทรัพย์ เป็นพระสังฆราช |
- เกิด 18 กรกฎาคม พ.ศ.2472 ที่จังหวัดจันทบุรี
- การศึกษา
- ระดับประถมศึกษา โรงเรียนมารียาลัย จันทบุรี(สตรีมารดาพิทักษ์ในปัจจุบัน)
- มัธยมศึกษา โรงเรียนอัสสัมชัญ บางรัก และ โรงเรียนเบญจมราชูทิศ จันทบุรี
- ปริญญาตรีและปริญญาโท ทางปรัชญาและเทวศาสตร์ วิทยาลัยปรอปากันดา ฟีเด กรุงโรมประเทศอิตาลี
- ศึกษาต่อที่สถาบัน ลูแมน วีเต กรุงบรัสเซล เบลเยี่ยม
- รับศีลบวชเป็นพระสงฆ์ วันที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2501 (เมื่ออายุ 29 ปี)
- เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดหัวไผ่ เป็นเวลา 3 ปี
- เป็นเจ้าอาวาสวัดเซนต์ปอล แปดริ้ว 3 ปี
- เป็นผู้ดูแลสถานอบรมเยาวชนที่หัวไผ่ 7 ปี
- เป็นผู้อำนวยการศูนย์แพร่ธรรมของสังฆมณฑลที่ศรีราชา 5 ปี
- เป็นผู้อำนวยการศูนย์คำสอนแห่งชาติ 1 สมัย
- เป็นผู้อำนวยการสภาสงฆ์สังฆมณฑลจันทบุรี 2 สมัย
- เป็นอุปสังฆราชสังฆมณฑลจันทบุรี
- รับศีลบวชเป็นพระสังฆราช(มุขนายก)
- ได้รับแต่งตั้งจากองค์สมเด็จพระสันตะปาปาปอลที่ 6 ให้เป็น พระสังฆราช แห่งสังฆมณฑลนครราชสีมา
สืบต่อจากพระสังฆราชอาแลน วังกาแวร์ เมื่อวันที่ 17 มิถุนายน พ.ศ.2520 - ได้รับอภิเษกเป็นพระสังฆราช(มุขนายกสังฆมณฑลนครราชสีมา)เมื่อวันที่ 3 กันยายน พ.ศ.2520 จนถึงปัจจุบัน
โดยยึดคติธรรมที่ว่าความรักและสันติสุข(Caritatem et Pacem)
- ตราประจำตำแหน่ง
- นักบุญเปาโล สอนทิโมธี ผู้เป็นพระสังฆราชให้ใฝ่หาความชอบธรรม ความครบครัน ความรักและสันติสุข
- รูปหัวใจ และ กางเขน หมายถึง ความรัก เพราะความรักเป็นแก่นคำสอนของพระคริสตเจ้า
- กิ่งมะกอก หมายถึง สันติสุข ซึ่งเป็นพระพรที่พระเยซูเจ้า ประทานแก่อัครธรรมฑูต เมื่อพระองค์ทรงกลับคืนชีพ
- เสมา เป็นชื่อพ้องกับชื่อของ สังฆมณฑลนครราชสีมา
ในแต่ละจังหวัด จะมีโบสถ์ซึ่งคริสต์ศาสนิกชนใช้เป็นสถานที่ประกอบศาสนกิจโดยมีบาทหลวง หรือ พระสงฆ์ เป็นเจ้าอาวาส ดูแลปกครอง
บาทหลวง หรือ พระสงฆ์ (Priest) ในสังฆมณฑลนครราชสีมา
- ได้รับแต่งตั้งจากองค์สมเด็จพระสันตะปาปาปอลที่ 6 ให้เป็น พระสังฆราช แห่งสังฆมณฑลนครราชสีมา
คริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิก มีบุรุษบางคน ที่สมัครใจเข้ารับการบวชเป็นพระสงฆ์ (หรือบาทหลวง) ทำหน้าที่เป็นผู้นำสัตบุรุษ คือคริสต์ศาสนิกชนในการประกอบศาสนพิธี เทศน์สอน อบรมศีลธรรม จริยธรรม ในฐานะเป็นเจ้าอาวาสประจำโบสถ์ ดูแลรับผิดชอบสถาบันการศึกษา ดูแลรับผิดชอบโรงพยาบาล และสถานสงเคราะห์ต่าง ๆ ฯลฯ ตามที่ ประมุขสังฆมณฑลฯจะมอบหมาย และเมื่อได้รับการบวชเป็นพระสงฆ์ (บาทหลวง)แล้ว ต้องถือโสดตลอดชีวิต
- ศีลบวช ในคริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิก มี 3 ขั้น คือ ขั้นสังฆานุกร (Deacon) ขั้นพระสงฆ์ (Priest) ขั้นพระสังฆราช (Bishop)
- พระสงฆ์ เป็นสรรพนาม ที่ใช้เรียก ชายที่เข้ารับศีลบวช (ศีลบรรพชา)แล้ว ในคริสต์ศาสนานิกายโรมันคาทอลิก
- คุณพ่อ เป็นสรรพนาม ที่ ศาสนิกชนชาวคริสต์ ใช้เรียก พระสงฆ์หรือบาทหลวง
- บาทหลวง เป็นสรรพนามทางการ ที่ใช้เรียก พระสงฆ์ของศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก
ประกอบด้วยไม้ 2 ชิ้น ไขว้กัน ในลักษณะ ไม้ตั้งและไม้นอน
และนายร้อยอยู่ที่เชิงกางเขน (ยน.19:25-27, มธ.27:55-56, มก.15:39-41)
เยซู (Jesus) หรือ (Joshua) ภาษาฮีบรู แปลว่า พระยาเวห์ทรงเป็นความรอด
ชื่อนี้เป็นที่นิยมกันมากในพระคัมภีร์พันธสัญญาเดิมและพันธสัญญาใหม่ เป็นชื่อที่อัครเทวฑูตกาเบรียลมอบให้
เมื่อถือสารมาแจ้งแก่พระนางมารีย์ (ลก.1:31) มีความหมายว่า พระผู้ช่วยให้รอด ตามที่เทวฑูตแจ้งแก่นักบุญยอแซฟในความฝัน (ลก.1.21)
- เป็นบุตรพระเจ้าที่ทรงลงมาบังเกิดในครรภ์พระนางมารีย์ โดยมีนักบุญยอแซฟ เป็นบิดาเลี้ยง (ลก.4:22, มธ.13:55, มก.6:3, ยน.19:25-28)
- ทรงเป็นช่างไม้ (มก.6:3, มธ.13:55)
- ทรงมีเชื้อสายกษัตริย์ดาวิด (ลก.20.41-45, 3:23-38, มธ.15.22, 9:27, 1:1-16)
- ประสูติ ณ ตำบลเบทเลแฮม ในถ้ำเลี้ยงสัตว์ (ลก.2.1-7)
- ประสูติจากสาวพรหมจารี (ลก.1.26-38 มธ.1.18-25)
- เป็นชาวนาซาแรธ (ลก.2.39-40, 4.16)
- เป็นพระศาสดาสอนศาสนา(ประกาศก) (ลก.3.23 มธ.4.17)
- บุคคลิกภาพของพระองค์ สุภาพ ใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย (มธ.8.20) อ่อนหวาน (มธ.11.29) ไม่นิยมความรุนแรง (ลก.9.51) เมตตากรุณา
รักคนบาป คนจนเป็นพิเศษ (ลก.7.36-50, 13.10-17,15.1-8 มก.2.13-17,8.1-10) ยุติธรรม (มธ.17.24-27) ร้อนรนในพระศาสนา (ยน.2.13-21)
ฉลาด ปฏิภาณดีเยี่ยม (มก.12.13-17, ยน.8.1-11) กล้าประณามคนทำผิดแม้ระดับชั้นหัวหน้า (มก.12.38-40, ลก.13.31-33, มธ.23.1-36) - สิ้นพระชนม์บนไม้กางเขน (มธ.26.47-27.61)
- กลับคืนชีพ (มธ.28.1-10, มก.16.1-18, ลก.24.1-12, ยน.20.1-11)
- 1. มารีอา ภาษาฮีบรู แปลว่า ดาวทะเล หรือ ดาราสมุทร
- 2. มารีอา ภาษาซีเรียน แปลว่า คุณนาย (Our Lady, Notre Dame, Ma(Mia) Donna)
- 3. มารีอา ภาษาอียิปต์ แปลว่า ผู้ที่พระเจ้าทรงรัก โปรดปราน ในสมัยพระเยซูเจ้ามีผู้ตั้งชื่อนี้กันมาก คนแรกที่ใช้ชื่อนี้คือ
พี่สาวของโมเสส(มีเรียม = มารีอา) สมัยชาวอิสราเอล ตกเป็นทาสของชาวอียิปต์ - นับตั้งแต่สมัยพระสันตะปาปาซิกส์โตที่ 4 ในศตวรรษที่ 15 เรื่อยมา คำสอนเกี่ยวกับพระแม่มารีย์มารดาของชาวเราได้รับการอธิบายและเน้นเด่นชัด
พระแม่เป็นมารดาของชาวเราในความหมาย 3 อย่าง ดังต่อไปนี้
1) ความหมายเปรียบเทียบ พระนางมารีย์ทำตนเหมือนแม่ ภาวนาวอนขอพระหรรษทานเพื่อลูก
2) ความหมายเป็นแม่เลี้ยงหรือแม่บุญธรรม เพราะพระเยซูคริสต์เจ้าทรงยกให้เป็นแม่ของชาวเรา
3) ความหมายเป็นแม่จริงๆ คือ ถ่ายทอดชีวิตฝ่ายวิญญาณให้เรา โดยการให้กำเหนิดชีวิตเหนือธรรมชาติ (เป็นผู้ร่วมไถ่บาป)- แม่พระ เป็นตำแหน่งคู่กับตำแหน่ง พระแม่ สังคายนาเอเฟซัส (ค.ศ.431) ประกาศว่า พระนางมารีย์ทรงเป็น มารดาพระเจ้า (Theotokos-Mater Dei) หมายความว่าพระเยซูเจ้าซึ่งเป็นพระบุตรของพระแม่มารีย์ทรงเป็นทั้งหมุษย์แท้และพระเจ้าแท้ พระแม่มารีย์ซึ่งเป็นมารดาของ พระเยซูเจ้าทั้งครบ ก็ย่อมได้รับสมญานามว่า มารดาพระเจ้า โดยปริยาย
- พระนางพรหมจารี เป็นตำแหน่งสำคัญอีกตำแหน่งหนึ่งของพระแม่มารีย์ ในวัฒนธรรมยิว-คริสต์ พรหมจารีหมายถึงบุคคลหรือกลุ่มชนที่ถวายตัวแด่พระเจ้า และยืนหยัดสัตย์ซื่อต่อพระองค์ คนหนึ่งเป็นพรหมจรรย์หรือพรหมจารีต้องเป็นผู้รักษาความบริสุทธิ์ทางกายทั้งครบ เพื่อเป็นเครื่องหมายความสัตย์ซื่อ และการถวาย ตัวแด่พระเจ้าจริง การถวาย ตัวเป็นพรหมจารีเช่นนี้ทำให้พระนางมารีย์เป็นทั้งพรหมจารีและมารดา เพราะความสนิทสัมพันธ์กับพระเจ้าเช่นนี้ ทำให้เกิด ความสมบูรณ์ทางวิญญาณ
พระคุณพิเศษที่พระแม่มารีย์ได้รับจากพระเจ้าเหนือมนุษย์ ใดๆ คือ การปฏิสนธินิรมล เทวดากาเบรียลยืนยันพระคุณนี้ โดยการทักทาย พระนางว่า วันทามารีอา เปี่ยมด้วยหรรษทาน สันตะปาปาปีโอที่ 9 ทรงประกาศเป็นข้อความเชื่อในสมณสาสน์ Ineffabilis Deus เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม ค.ศ.1854- การได้รับเกียรติยกขึ้นสวรรค์ทั้งกายและวิญญาณ พระสันตะปาปาปีโอที่ 12 ได้ทรงประกาศเป็นข้อความเชื่อทางสมณสาสน์ Munificentissimus Deus เมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน ค.ศ.1950 ว่า พระนางมารีย์ได้รับเกียรติยกขึ้นสวรรค์ทั้งกายและวิญญาณ
- ความศรัทธาต่อแม่พระเริ่มมีมาตั้งแต่สมัยอัครสาวก ผู้นิพนธ์พระวรสารยกย่องพระแม่มารีย์ เช่น นักบุญลูกา(ลก.1 :43, 11:28)
นักบุญมาร์โก (มก.3:35) นักบุญยอห์น(ยน.2:1-12) นักบุญเปาโล(กท.4:4) - ในศตวรรษที่ 2 พูดถึงพระแม่มารีย์ว่าเป็น เอวาใหม่ หลังจากประกาศข้อความเชื่อว่า พระนางเป็นมารดาพระเจ้าที่เมืองเอเฟซัส
(ค.ศ.431) ความศรัทธาต่อพระแม่มารีย์ได้แผ่วงกว้างไกลยิ่งขึ้น มีวัดถวายแด่พระแม่มารีย์มากมาย เช่น วิหาร St.Mary Major โรม
มีบทภาวนาต่าง ๆ สรรเสริญแม่พระ เช่น Ave Mari Stella, Salve Regina บทวันทามารีอาเริ่มมีมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 6 - ในศตวรรษที่ 7 พระศาสนจักรตะวันตกเริ่มรับเอาการฉลองอื่น ๆ เกี่ยวกับแม่พระ ซึ่งพระศาสนจักรทางตะวันออกมีอยู่ก่อนแล้ว
ทั้งนี้เพราะพระสันตะปาปาในช่วงนั้นคือ Theodore I และ Sergius I เป็นชาวกรีก วันฉลองเหล่านี้ได้แก่
1) แม่พระถือศีลชำระ
2) แม่พระ รับสาร
3) แม่พระได้รับเกียรติยกขึ้นสวรรค์
4) แม่พระทรงบังเกิด - สังคายนาวาติกันที่ 2 ได้ปรับปรุงความศรัทธาต่อพระแม่มารีย์ตามหลักเทววิทยาเสียใหม่
หลักสำคัญที่สุด คือ การที่พระนางทรงเป็นมารดาของ พระเยซูคริสต์เจ้า มารดาพระเจ้า และมารดาของชาวเรา
ความศรัทธาต่อแม่พระแสดงออกได้ 3 ทาง คือ
1) การเคารพนับถือพระนาง 2) การวิงวอนขอพระนาง และ 3) การเลียนแบบอย่างพระนาง - อนึ่ง ความศรัทธาต่อพระแม่มารีย์ มิใช่การนมัสการ เพราะการนมัสการเราใช้กับพระเจ้าเท่านั้น
เราเคารพนับถือพระแม่มารีย์เป็นพิเศษ เหนือนักบุญและเทวดาเท่านั้น
- พระนาม มารีย์ อาจมีความหมายได้ 3 ประการ ดังต่อไปนี้
ตำแหน่งหรือเกียรติที่คริสตชนนิยมถวายแด่พระนางมารีย์ คือ ตำแหน่ง พระแม่ – พระมารดา
เป็นตำแหน่งที่มีระบุไว้ในพระวรสารตอนที่พระเยซูคริสต์เจ้าก่อนสิ้นพระชนม์ได้มอบยอห์นให้เป็นลูก และให้พระนางมารีย์เป็นแม่(เทียบ ยน.19:26-27)